Ik werd geroepen, op mijn verzoek, omdat het meisje van 14, dat sinds 2 dagen in onze casualty room (om haar enigzins te isoleren) lag, was overleden. De dochter van een van onze vroedvrouwen. Een kleine 4 weken geleden was ze in de hand gebeten door een schuimbekkende hond. Een bloedende duim met een losgelaten nagel. Ook 4 andere kinderen in de buurt werden door dezelfde hond gebeten. Niemand heeft daarna die hond nog gezien.
Dat weekend was ik er niet, en had Luc dienst. Drie van de vijf, waaronder dit meisje, werden de dag erop gezien en kregen rabiesvaccin. De andere twee, met minder ernstige wonden, moesten 'wachten' omdat er niet voldoende vaccin was. Toen ik uit Senanga (waar ook Nederlandse tropenartsen zitten) terugkwam hoorde ik het verhaal. Toevallig had ik met de artsen daar over rabies gesproken en wist ik dat ze daar nog wel vaccins hadden. Drie dagen later konden ook de overige twee beginnen met vaccinatie. De student-doctors die een week later uit Nederland zouden vertrekken had ik via email nog net kunnen vragen om ook vaccins mee te nemen, omdat we hoorden dat zowel bij Medical Stores als bij farmaceuten in Lusaka geen vaccin te krijgen was op dit moment.
Afgelopen woensdag werd ze binnen gebracht, aanvankelijk met koorts en hoofdpijn, de bloodslide 1+ positief voor malaria. Maar toen ik haar zag, had ze fijne tremoren en maakte ze een zeer zieke indruk. Later die dag lag ze al in 'opisthotonus' (de gehele welvelkolom hol gekromd ... als bij extreme nekstijfheid)in bed, bij ieder zuchtje begon ze heftig te 'schudden', en vertoonde ze ook de typische watervrees zoals bekend bij rabies. Dankzij sterke sedatie heeft ze waarschijnlijk niet al te veel geleden, twee dagen later is ze dan overleden. Uiteraard is er nu grote bezordheid of het lot van de andere 4 kinderen.
Nadat ik de dood had vastgesteld, werd ik gevraagd om nog even naar de verloskamer te komen. Daar lag een vrouw (nullipara = nooit eerder een kind gebaard) waarbij de vroudvrouw vermoedde dat het kind in stuit lag. Inderdaad. Ik bleef daarom in de buurt en liet Lara, een van de student doctors die met name in Gynaecologie/Verloskunde is geinteresseerd, ook komen. Na een uur persen was er weinig voortgang, en de conditie van het kindje leek minder te worden (tachycard), zodat ik besloot tot een keizersnee. Toen ik de OK-zuster liet roepen, bleek die een begrafenis bij te wonen en niet thuis te zijn. De andere OK-zuster zou haar dienst hebben overgenomen, maar deze woont zo'n 20 minuten van het ziekenhuis. Haar man is een van onze lab. technicians. Omdat het gevaarlijk kan zijn die afstand te voet in het donker af te leggen (Kaoma is 'wild') is er de afspraak dat de watchman eerst de chauffeur van het ziekenhuis roept die dan vervolgens met de auto er naartoe rijdt. Nu mochten we dan ondervinden hoe fortuinlijk zo'n afspraak is in een acuut geval.
Na ongeveer een uur kwam de watchman met een onwelwillende driver aanzetten. Ondertussen was ik het wachten zo beu, en behoorlijk geirriteerd dat ik zei dat ik thuis wel zou wachten. Terug van thuis, nu 1 1/2 uur nadat ik besloten had een keizersnee te willen doen, kwam de OK-zuster net aan, en bleek dat de vrouw net was bevallen onder toezicht van de vroedvrouw. Omdat het kind slap was, en de bevalling zeer moeizaam verliep had ze het kind, dood wanende, in de hoek neergelegd. Ik was over alles zo boos, toen Lara, uit nieuwsgierigheid het dode kind bekijkende, opmerkte dat er nog hartaktie was. Meteen begonnen met reanimeren, en een klein wonder geschiedde toen de baby na, wat was het, zo'n 15 minuten weer begon adem te halen. In nog zeer slechte conditie heeft het nog een dag in de couveuze uitgehouden ....
Later hoorde ik dat onze driver eerst ook nog Mr. Chiswamo, de lab technician, in plaats van Mrs. Chiswamo, had gebracht ... Hij had niet het door mij geschreven briefje voor Mrs. Chiswamo overhandigd, en bij het huis aangekomen, en nadat Mr. Chiswamo had gereageerd, gezegd dat hij nodig was. Terwijl ik de nog asfyxische (dat wil zeggen - in ademnood verkerend) baby in de couveuze legde vond ik tot mijn grote verbazing een prematuurtje (te vroeggeborene) van nog maar 900 gram!!! (Nog minder dan 1 kilo suiker. Een normale baby weegt tussen de 2500 en 3500 gram). Die was 6 uur eerder geboren, en had nog niets te drinken gekregen. De moeder op zaal, de kleine moederziel alleen in de couveuze op de prematurenkamer. Eigenlijk achtergelaten om 'vergeten te worden'. Iedere baby behoort zo snel mogelijk aan de borst gelegd te worden en als ze daar te klein voor zijn, zo snel mogelijk op een andere manier (bijv. theelepel) gevoed te worden. De nurses hadden er niet naar omgekeken ...
Ik was nog meer ontdaan, en heb de baby zelf maar gevoed, en de moeder geinstrueerd. Vandaag, 3 dagen later, is ie nog in leven, en lijkt ie goed te doen.
22 juni
Deze pagina's worden door Herman Kuiper onderhouden.