Vorige week mijn verjaardag. Zambianen doen helemaal niet aan verjaardagen. Als het al niet niet de traditie was geweest dan was er zekers geen geld voor. Ik kan me dan ook eerlijk gezegd weinig herinneren van mijn vorige verjaardag. Behalve wat kaartjes van familie en net vertrokken studenten (ahum, waarschijnlijk ook wel een belletje van Herman) ... Eerder een dag die somber stemt? Dit jaar besloot ik dan ook om het eens anders aan te pakken. Voor 't eerst sinds ik in Kaoma ben heb ik een picknick georganiseerd. Geinspireerd door een videoband van de viering van Koninginnedag in Lusaka bedachten Esther en ik een paar ludieke typisch oud-hollandse spelletjes. Met een volgeladen wagen; iedereen mocht 1 kind meenemen, reden we naar een rustig mooi plekje buiten Kaoma, ergens op een zandweg met veel uitzicht. Naomi, Lackwell, Stanley en een van zijn broers, Esther, Laurene en Hastings en 4 kinderen. We begonnen met zakkenlopen; je hebt hier prima zakken omdat alle mais in 90kg zakken bewaard wordt. Het was hilarisch en erg grappig om te zien. Alleen Laurene's dochtertje Annet (genoemd naar mijn voorganger), een zeer ondeugend en eigenzinnig meisje, weigerde in de zak te kruipen. Daarna konden we spijkerpoepen in onze leeggedronken cola-flesjes, iets wat ik zelf ook nog nooit had gedaan. Als intermezzo waren er uitgebreidde aardappel- en macaroni-salades en lekkere kaaspasteitjes. Het toetje moest al 'koekhappend' verkregen worden; een grandioos succes. Het leuke was dat de spelletjes eigenlijk met hele alledaagse dingen, een zak, leeg flesje, spijker en wat touw, gedaan werden. Na twee uur was 't weer opstappen ... ik was on call want Luc en Anne zaten in Lusaka. In plaats van toneel en film als vermaak zijn er hier Makishi's. Gemaskerde mannen, soms een vrouw soms een dier, die achter verschrikte kinderen aanjagen en verleidelijk dansen op het sterke ritme van de drums. Ze vormen een onderdeel van de afsluiting van de Mukanda, de jongenskampen voor besnijdenis van de Mbunda en Luvale's in de koude tijd. Het is altijd een adembenemend spektakel om te zien. Zo ook deze middag. 's Avonds bleken er nog bekenden uit Lukulu, op doorreis, hier te zijn gestrand, en hebben we met z'n allen in Kaoma gegeten.
De zondag ervoor was wel heel anders verlopen. Esther, druk in de weer voor de NIDS; dit zijn de nationale immunisatie dagen voor polio (eradicatie campagne van de WHO) en mazelen, als supervisor, kwam pas in de avond terug. Zij vond het studentenhuis, waar normaal ook onze zambiaanse studenten (in opleiding tot clinical officer) verblijven maar die nu een community rotation in een health centre doen, opengebroken. De deuren waren geforceerd, een koevoet lag op de grond en al haar spullen waren doorzocht. Volledig overstuur kwam ze bij aan. Samen met Hastings, een van de zonen van mijn buurman en eigenaar van het studentenhuis, stapten we in de auto om de schade in ogenschouw te nemen. Een rugzak met walkman en wat andere spullen ontbraken. Jawel, ook het kadootje voor mij van de twee andere co's die net vertrokken waren. En wij wisten niet wat daar in zat. We zijn maar direct naar de politie hier gegaan om aangifte te doen. Die zitten in een miserabel en donker kantoortje met een cel waar verbazingwekkend veel mensen in blijken te passen. We wisten ze te overtuigen van de noodzaak om nu meteen met ons mee te gaan om de zaak te onderzoeken en mensen in de buurt te ondervragen, ook al was het donker. Rondom het huis meende we nog voetafdrukken van de dader te herkennen, en navraag bij de buren leverde op dat een zekere Kenny die middag in de tuin was gezien. Over deze jongen had ik al gehoord. De vorige co's vonden hem eng, maar hij was bevriend met de zambiaanse studenten en kookte vaak voor hen. Ook de politie bleek hem te kennen en noemden hem een "revisionist". Een bekende in het kleine uitgaanscircuit van Kaoma en iedere avond dronken. Z'n moeder, zo werd me verteld, is de verpleegkundige van het kinderweeshuis.
We gingen op speurtocht met de auto terwijl Esther haar spulletjes ging inpakken om naar mijn guesthouse te kunnen verhuizen. Alle dranklokalen langs, " .... ja hij was hier enkele minuten geleden nog ..." en "hij had een tas bij zich" en "hij heeft net een vriend K10.000 gegeven", maar steeds was hij al weer spoorloos verdwenen. Vervolgens vonden we zijn vriendin, alhoewel ze dat ontkende en zei dat ze al een tijd uit elkaar waren. Maar ze had hem gister nog gezien. Ja, nee, daarna had ze hem niet meer gezien. Toen we daarna enkele politie agenten buiten dienst, al enigzins aangeschoten, op straat tegenkwamen, kregen we daarmee extra mankracht. En ja, niet lang daarna werd onze Kenny gespot. Volledig dronken kon hij nog wel ontkennen, kwam hij in m'n auto tussen twee politiemannen te zitten en mocht hij zijn roes in de cel (ja, die overvolle) uitslapen. KenDollar, dat is z'n nickname, maakte een verlopen indruk op me. De volgende ochtend kon Esther voor de tweede keer rapport doen. Hij ontkende nog steeds en enige twijfels of we wel de juiste hadden kwamen bij mij op. Esther, ik en Hastings besloten nog eens op onderzoek uit te gaan. Bovendien werden we verzocht het buurmeisje dat kon getuigen mee te brengen. Het huisje met de kamer van Kenny bleek vrijwel om de hoek te zijn. Een vies vervallen gebouwtje waar hij een kamer gebruikte. Een andere jongen, die daar ook een kamer gebruikte, nam ons mee naar zijn kamer. En ja!! Daar stond Esther's rugzak. Meteen terug naar de politie en vervolgens met de politie en Kenny naar zijn kamer. Eerst liep hij, heel suggestief, naar een andere kamer, vervolgens klaagde hij dat de deur van zijn kamer niet op slot was. Maar in de rugzak bleek slechts de helft van de spullen te zitten. We reden nog wat op en neer door Kaoma en ik dacht dat de politie dreigde met een "beurt" (torture). Hij wist zich toch nog wat te herinneren en bracht ons naar een ander huis waar we in de tuin tussen de struiken weer andere spullen ingewikkeld in een handdoek vonden. Maar ja, het kadootje van Dr. David zat er nog niet bij! We reden weer terug naar de hoofdstraat en hij kreeg een broodje van de politie. De politie beschikt ook hier over een arsenaal aan onderzoeksmethodes! Nadat de honger gestild was bleken zijn hersens zich nog meer te herinneren. Hij had een handlanger gehad. Dus reden we daarheen. Maar aldaar wisten ze niet veel te vertellen en de vent zou uit Mongu zijn gekomen en alweer vertrokken zijn. Enigzins voldaan, zowel wij als de politie, besloten we terug te gaan.
De volgende dag was de hoorzitting in de rechtbank. Ik ging met Esther mee. Het ging allemaal erg snel omdat hij de meteen de hele zaak ontkende. Dat betekende een echte zaak op de volgende dag. Anne en Hastings hebben toen Esther bijgestaan. Met haar hand op de bijbel en de eed afleggend moest ze haar verhaal doen. Ook het buurmeisje, alhoewel erg bang, moest getuigen. Kenny kreeg drie jaar cel. Dat zal zeker voldoende zijn om af te kicken van de alcohol. De gevangenis hier is geen pretje, met maar 1 maaltijd per dag en twee anderen waarmee je de matras (als je 't zo nog mag noemen) moet delen. De sterfte is hoog, ondervoeding en infecties hebben vrij spel. Deze week belden de vertrokken co's nog op om me te feliciteren. Wat bleek, het pakketje bevatte 4 dikke chocolade repen! Daar zal onze Kenny dan een lange tijd op moeten teren.
De laatste paar weken zijn we hier bezig met een metamorphose van het ziekenhuis. Dat doet me goed. De poli ziet er nu als nieuw uit. Natuurlijk, het kan alleen maar dankzij geld uit Nederland .... Het overheidsbeleid blijft frustrerend falen. Voor de 8e achtereenvolgende maand brengt Medical Stores weer geen medicijnen. Dit keer mogen we blij zijn met alleen 'cottonwool' en infusie-vloeistoffen (overigens was dat laatste een jaar out of stock in Med. Stores). Nu zijn bij ons de bloedzakjes bijna op omdat de slechts de helft van onze bestelling hadden gekregen. Wat blijkt ... zo horen we van elders (uit Mongu) ... in het hele land zijn geen bloedzakjes meer. Nu is een bloedtransfusie krijgen hier zeer risicovol maar toch wel meestal levensreddend.
Deze pagina's worden door Herman Kuiper onderhouden.