5 - 11 maart
5 maart
De wereld is onbegrijpelijk. We hebben hier in 't district vanoudsher (al
30 jaar) een vluchtelingenkamp met angoleze vluchtelingen. Nu zijn er zo'n
7.000 bij gekomen en allerlei NGO's komen er op af. Artsen zonder Grenzen doet water, LWF voedsel, huisvesting en sanitatie, UNCHR coordineert, AHA (African Humanitarian Action) doet oa health. Er is veel "geld", er zijn veel plannen, maar het district en de overige gezondheidsinstellingen lijken kompleet links gelaten te worden. Er zitten nu zelfs twee artsen in het kamp voor zo'n 10.000 mensen, terwijl in het ziekenhuisje waar zijn in eerste instantie naar doorverwijzen (dat is een missieziekenhuisje 40 km er vandaan) er helemaal geen dokter zit. Ze hebben ondertussen 2 ambulances in het kamp (Kaoma Hosp. heeft zelf al helemaal geen ambulance) en rijden iedere dag op en neer tussen het kamp, Mangango Hosp. en Kaoma. Mangango heeft nu zo'n 60 ernstig ondervoede kinderen gekregen en een speciale nutrition unit ingericht. Alleen middelen en geld tekort. Kaoma is dan 't tweede station .... en wordt gerund door 1 arts op een bevolking van ci. 100.000 mensen. De gekte overheerst. Hier zijn ontzettend veel essential drugs nu op, we hebben geen iv-antibiotica en alleen iv-fluids dankzij mijn persoonlijke inspanning. Al twee maanden geen TB-medicijnen. We krijgen wel iets meer patienten, maar toch niet meer dan 5 a 10 per week. Wel hartverscheurend om te zien dat bijna iedere dag er wel mensen hier dood gaan omdat je de juiste medicijnen niet hebt, ze nergens anders naar toe kunnen, en wij helemaal geen geld hebben. Daarover protesteren lijkt politiek niet mogelijk :-)
6 maart
In Kaoma en Zambia maken we erg "idiote" tijden door. Al sinds mijn
terugkomst zijn er helemaal geen TB-drugs (INH/Rifampicine) in Kaoma en in
grote dele van het land. Dat betekent dat je TB-patienten wel registreerd,
maar niet behandeld. Verder zijn hier alle iv-antibiotica op behalve
gentamycine. Meningitis of een ernstige pneumonie kun je dus niet
behandelen. IV-fluids hebben we alleen nog maar dank zij mijn persoonlijke
inspanningen (sturen van een student naar Lusaka), en al twee keer in 4 wkn
konden we geen bloedtransfusies geven door tekort aan materialen
(bloedzakjes, antisera, RPR (syfilis-test)).
De afgelopen dagen erg druk geweest .... sectio, laparotomie voor
peritonitis, veel nachtelijke drukte op de verloskamer, laparotomie voor
sigmoidvolvulus. Eergisteren met een patient naar Luampa geweest. Luampa is
een missie-ziekenhuis in ons district, zo'n 1 1/2 uur hier vandaan rijden.
Een meisje van twintig had een "traditional enema" (kruiden per anus)
gekregen ivm wat bloedverlies. De dag erna had ze een daverende ileus
(opgezette buik). Na 24 uur conservatief behandeld toch de buik geopend; er
was wat hoogklinkende peristaltiek en de buik leek ook wat geprikkeld. Het
colon (dikke darm) was compleet zwart en stond op barsten. Een colectomie
leek mij toch iets boven mijn niveau .... en bovendien met alleen Genta zou
ik haar er ook niet doorheen krijgen. Officieel mag ik niet naar Luampa
verwijzen, maar moet ik naar Mongu, waar het provincie-ziekenhuis is,
verwijzen. Dat functioneert vaak niet hoewel het veel artsen (8) heeft.
Probeerde te bellen, maar de telefoon lag er nog uit. Toen in de auto
gestapt en naar Luampa gereden waar 1 missie-arts werkt. Samen 5 uur staan
opereren (we hadden ook nog een ureter doorgesneden), maar alles lijkt goed
gegaan. 's Avonds kapot teruggekomen maar wel met een goed gevoel.
8 maart
Biko is een verhaal apart. Iedere nacht als ik er uitgehaald wordt loopt
'ie mee. De gate afsluiten met gras heeft niet geholpen, want nu springt
hij rustig over de grass fence. Driftig snuffelt hij overal, en omdat Kaoma
nu eenmaal veel deuren heeft die ook nog vaak niet dicht kunnen kom je 'm
dus overal tegen. Twee avonden geleden stond hij ineens in de OK terwijl ik
een sectio deed. De verloskamer wordt steevast door 'm bezocht ... waarbij
de "placenta-bak" door hem ... ach vul 't zelf maar in.
Het lukt me nu wel om 'm uit het huis te weren nu ik de veranda-deur extra
beveiligd heb, maar al 't muskieten-gaas moest er eerst aan geloven. Een
paar weken geleden ging ik er 's avonds op uit om een maternity case op te
halen, zo'n 5 km van hier. Biko alsmaar voor de auto aan 't rennen. Toen
'm maar in de auto geladen , waar hij volgens mij erg van heeft genoten. Senya is nog niet bezwangerd. Misschien dat Zuma nog een kansje maakt.
Deze pagina's worden door Herman Kuiper
onderhouden.